ยิ่งอายุมาก ยิ่งสายตายาว เกิดจากอะไร? หลายคนคงเคยสังเกตว่า เมื่ออายุมากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่วัย 40 ปี การมองระยะใกล้เริ่มมีปัญหา ต้องยื่นหนังสือออกไปไกล ๆ หรือถอดแว่นสายตาสั้นเพื่ออ่านตัวหนังสือเล็ก ๆ เราเรียกภาวะนี้ว่า “สายตายาวตามวัย” หรือ Presbyopia ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นกับทุกคน ไม่ว่าจะมีปัญหาสายตามาก่อนหรือไม่ก็ตาม
ภาวะสายตายาวตามวัย ยิ่งอายุมาก สายตายิ่งยาว
สายตายาวตามวัย (Presbyopia) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติเมื่ออายุประมาณ 40-45 ปีขึ้นไป ซึ่งเกิดจากเลนส์ตาและกล้ามเนื้อรอบดวงตาสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้ความสามารถในการปรับโฟกัสเพื่อมองวัตถุระยะใกล้ลดลง ส่งผลให้การอ่านหนังสือ ดูโทรศัพท์ หรือทำงานระยะใกล้เป็นไปได้ยากขึ้น ภาวะนี้จะค่อย ๆ รุนแรงขึ้นตามอายุที่เพิ่มขึ้น
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้สายตายาวตามวัย
สายตายาวตามวัยเป็นกระบวนการเสื่อมตามธรรมชาติที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ แต่มีปัจจัยบางอย่างที่อาจเร่งให้เกิดขึ้นเร็วหรือรุนแรงกว่าปกติ
- อายุ เป็นปัจจัยหลักที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ โดยทั่วไปอาการจะเริ่มปรากฏเมื่ออายุประมาณ 37-45 ปี และค่อย ๆ รุนแรงขึ้นจนถึงอายุประมาณ 65 ปี
- สภาพแวดล้อม การทำงานที่ต้องใช้สายตามาก ๆ ในระยะใกล้ การอยู่ในที่ที่มีแสงน้อยเป็นเวลานาน หรือการได้รับแสง UV มากเกินไป อาจเร่งการเสื่อมของดวงตา
- พฤติกรรมการใช้ชีวิต การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป การพักผ่อนไม่เพียงพอ และการขาดการบริโภคอาหารที่มีประโยชน์ต่อดวงตา อาจส่งผลต่อสุขภาพตาโดยรวม
สายตายาว VS สายตายาวตามวัย ต่างกันอย่างไร
สายตายาว (Hyperopia) และสายตายาวตามวัย (Presbyopia) แม้จะมีอาการคล้ายกันคือมองใกล้ไม่ชัด แต่เป็นภาวะที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง สายตายาวทั่วไปเกิดจากลูกตาที่สั้นเกินไปหรือกำลังหักเหแสงของกระจกตาที่ไม่เพียงพอ ทำให้ภาพไปโฟกัสที่หลังจอประสาทตา สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงอายุ รวมถึงตั้งแต่เด็ก
ในขณะที่สายตายาวตามวัยเกิดจากเลนส์ตาสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้ไม่สามารถปรับโฟกัสสำหรับการมองระยะใกล้ได้ดีเหมือนเดิม ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่ออายุประมาณ 37 ปี และจะค่อย ๆ แย่ลงเรื่อย ๆ ไม่สามารถป้องกันได้ แต่สามารถใช้แว่นอ่านหนังสือ หรือแว่นเลนส์โปรเกรสซีฟ (Progressive Lenses) เพื่อให้มองเห็นชัดขึ้นได้
การแก้ไขสายตายาวตามวัย
ภาวะสายตายาวตามวัยไม่สามารถป้องกัน หรือรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถแก้ไขเพื่อให้มองเห็นได้ชัดเจนขึ้น วิธีที่นิยมและมีประสิทธิภาพมากที่สุดคือ การใช้แว่นตาโปรเกรสซีฟ (Progressive Lenses) ซึ่งเป็นเลนส์ที่มีค่าสายตาหลายระยะในเลนส์เดียว โดยไม่มีเส้นแบ่งให้เห็นเหมือนเลนส์สองชั้นแบบเก่า ช่วยให้มองเห็นได้ชัดทั้งระยะไกล ระยะกลาง และระยะใกล้ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการใช้สายตาหลากหลายระยะในชีวิตประจำวัน เช่น การขับรถ ใช้คอมพิวเตอร์ และอ่านหนังสือ
สรุปบทความ
สายตายาวตามวัยเป็นภาวะที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติเมื่ออายุมากขึ้น เกิดจากเลนส์ตาแข็งตัวและสูญเสียความยืดหยุ่น ทำให้ไม่สามารถปรับโฟกัสในระยะใกล้ได้ดีเหมือนเดิม แม้ว่าเราไม่สามารถหยุดยั้งกระบวนการเสื่อมตามวัยนี้ได้ แต่เราสามารถใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือ เช่น แว่นตาโปรเกรสซีฟ เพื่อแก้ไขปัญหาการมองเห็นได้
การดูแลสุขภาพตาและตรวจสุขภาพตาเป็นประจำจะช่วยให้คุณได้รับการแก้ไขปัญหาสายตาที่เหมาะสมและทันท่วงที นอกจากนี้ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อดวงตา การพักสายตาเป็นระยะ และการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ จะช่วยชะลอการเสื่อมของดวงตาและรักษาสุขภาพตาที่ดีได้ยาวนานขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก
ISOPTIK. (2024). สายตายาวคืออะไร เกิดจากอะไร รวมสาเหตุและวิธีรักษา | ISOPTIK. สืบค้นจาก [https://www.isoptik.com/th/page/5095]