ลิ้นหัวใจรั่วปลอดภัยได้โดยไม่ต้องผ่าตัด เป็นไปได้จริงหรือ ?

ปัญหาลิ้นหัวใจรั่วเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในกลุ่มผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ ซึ่งหลายคนอาจกังวลว่าเมื่อวินิจฉัยว่าเป็นโรคนี้แล้วการผ่าตัดอาจจะเป็นทางเลือกเดียวในการรักษา อย่างไรก็ตาม บทความนี้จะอธิบายถึงความเป็นไปได้ในการรักษาลิ้นหัวใจรั่วโดยไม่ต้องผ่าตัด รวมถึงทางเลือกต่างๆ ที่มีในปัจจุบัน

ทำความเข้าใจภาวะลิ้นหัวใจรั่ว

ลิ้นหัวใจรั่วหรือลิ้นหัวใจไม่ปิดสนิท (Valvular Regurgitation) เป็นภาวะที่ลิ้นหัวใจไม่สามารถปิดได้สนิทเมื่อเลือดผ่าน ทำให้เลือดบางส่วนไหลย้อนกลับ ซึ่งอาจเกิดได้กับลิ้นหัวใจทุกตำแหน่ง ไม่ว่าจะเป็นลิ้นหัวใจไมตรัล (Mitral Valve) ลิ้นหัวใจเอออร์ติก (Aortic Valve) ลิ้นหัวใจไตรคัสปิด (Tricuspid Valve) หรือลิ้นหัวใจพัลโมนิก (Pulmonic Valve)

สาเหตุของลิ้นหัวใจรั่วมีหลายประการ เช่น ความเสื่อมตามวัย โรคหัวใจรูมาติก การติดเชื้อที่ลิ้นหัวใจ โรคพันธุกรรม หรือการบาดเจ็บจากกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ความรุนแรงของอาการขึ้นอยู่กับขนาดของการรั่วและตำแหน่งของลิ้นหัวใจที่มีปัญหา

การรักษาลิ้นหัวใจรั่วในอดีต: ผ่าตัดเป็นทางเลือกหลัก

ในอดีต วิธีการรักษาภาวะลิ้นหัวใจรั่วมักมุ่งไปที่การผ่าตัดเพื่อซ่อมแซมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจใหม่ ไม่ว่าจะเป็น การผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจแบบเปิด (Open-Heart Surgery) หรือ การผ่าตัดผ่านกล้อง (Minimally Invasive Surgery) ซึ่งถึงแม้จะมีประสิทธิภาพสูง แต่ก็มาพร้อมกับความเสี่ยง เช่น การติดเชื้อ ภาวะแทรกซ้อนจากยาสลบ และ ระยะเวลาพักฟื้นที่ยาวนาน

อย่างไรก็ตาม ด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทางการแพทย์ ปัจจุบันมี ทางเลือกใหม่ ที่ช่วยรักษาลิ้นหัวใจรั่วได้โดยไม่ต้องผ่าตัด ซึ่งเป็นข่าวดีสำหรับผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงจากการผ่าตัดใหญ่

ลิ้นหัวใจรั่วรักษาได้โดยไม่ต้องผ่าตัด เป็นไปได้อย่างไร ?

เทคโนโลยีที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในการรักษาลิ้นหัวใจรั่วโดยไม่ต้องผ่าตัดมีอยู่หลายวิธี โดยเฉพาะ เทคนิคการใส่อุปกรณ์ผ่านสายสวน (Catheter-Based Therapy) ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงจากการผ่าตัดแบบเดิม มาดูกันว่าวิธีการเหล่านี้มีอะไรบ้าง

1. MitraClip: ตัวหนีบลิ้นหัวใจไมตรัล

สำหรับ ภาวะลิ้นหัวใจไมตรัลรั่ว (Mitral Valve Regurgitation) หนึ่งในเทคนิคที่ได้รับการยอมรับคือ MitraClip ซึ่งเป็นอุปกรณ์ขนาดเล็กที่ช่วยหนีบลิ้นหัวใจไมตรัลให้ปิดสนิทยิ่งขึ้น

ขั้นตอนการรักษา

• แพทย์จะสอดสายสวนเข้าทางหลอดเลือดดำบริเวณขาหนีบ
• นำอุปกรณ์ MitraClip ไปยังลิ้นหัวใจไมตรัล
• ใช้คลิปหนีบส่วนที่รั่วของลิ้นหัวใจให้ปิดได้ดีขึ้น
• เมื่อคลิปอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม จะทำให้เลือดไหลย้อนกลับลดลง
  

 ข้อดีของ MitraClip

• ไม่ต้องผ่าตัดเปิดหัวใจ
• ลดระยะเวลาพักฟื้นจากหลายเดือนเหลือเพียงไม่กี่วัน
• เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงจากการผ่าตัดใหญ่
  

2. TAVR: เปลี่ยนลิ้นหัวใจเอออร์ติคผ่านสายสวน

สำหรับผู้ป่วยที่มี ภาวะลิ้นหัวใจเอออร์ติครั่ว (Aortic Valve Regurgitation) หรือ ลิ้นหัวใจตีบ (Aortic Stenosis) วิธีที่ได้รับความนิยมคือ TAVR (Transcatheter Aortic Valve Replacement)

ขั้นตอนการรักษา

• สอดสายสวนผ่านหลอดเลือดแดงที่ขาหนีบ
• ใส่ลิ้นหัวใจเทียมผ่านสายสวนไปยังตำแหน่งของลิ้นหัวใจเดิม
• ขยายลิ้นหัวใจเทียมให้เข้าที่เพื่อทดแทนลิ้นหัวใจเดิม

ข้อดีของ TAVR

• ลดความเสี่ยงจากการผ่าตัดใหญ่
• เหมาะสำหรับผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคประจำตัวที่ไม่สามารถผ่าตัดเปิดหัวใจได้
• ระยะเวลาพักฟื้นสั้น
  

3. การใส่อุปกรณ์ Occluder ปิดรูรั่วของลิ้นหัวใจ

สำหรับบางกรณีที่เกิด ภาวะรั่วของลิ้นหัวใจจากรูรั่วขนาดเล็ก แพทย์อาจใช้ อุปกรณ์ปิดรูรั่ว (Occluder Device) ซึ่งสามารถใส่ผ่านสายสวนได้เช่นกัน

 ข้อดี

• ลดการรั่วของเลือดโดยไม่ต้องผ่าตัด
• ใช้เวลาทำหัตถการไม่นาน
• สามารถออกจากโรงพยาบาลได้เร็ว

ลิ้นหัวใจรั่วสามารถรักษาได้โดยไม่ต้องผ่าตัดหรือไม่ ?

คำตอบคือ เป็นไปได้ และกำลังเป็นแนวทางที่ได้รับความนิยมมากขึ้น โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงจากการผ่าตัดเปิดหัวใจ อย่างไรก็ตาม วิธีการรักษาจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของภาวะลิ้นหัวใจรั่วและสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย ดังนั้น การเข้ารับการตรวจและปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหัวใจจึงเป็นสิ่งสำคัญ

ทางเลือกการรักษาลิ้นหัวใจรั่วโดยไม่ต้องผ่าตัด

• MitraClip สำหรับลิ้นหัวใจไมตรัลรั่ว
• TAVR สำหรับลิ้นหัวใจเอออร์ติครั่ว
• Occluder Device สำหรับรูรั่วขนาดเล็ก

แม้ว่าวิธีเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงการผ่าตัดใหญ่ได้ แต่ก็ต้องอยู่ภายใต้การพิจารณาของแพทย์เฉพาะทาง หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีอาการ เหนื่อยง่าย แน่นหน้าอก ใจสั่น หรือขาบวม ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจเช็กสุขภาพหัวใจโดยเร็ว เพราะการรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มต้นช่วยให้ผลลัพธ์ดียิ่งขึ้น และเพิ่มโอกาสในการใช้ชีวิตอย่างมีคุณภาพได้ในระยะยาว